Kârı şirkete zararı devlete

Devletin devasa harcamalar yaparak kurduğu tren yolu ağları yüzde 20'ye varan kâr oranlarıyla özel sektöre açılıyor. Cumhurbaşkanı kararıyla yayımlanan yeni yönetmeliğe göre, halen sadece TCDD'nin kullandığı demiryollarında artık şirketler de yüksek hızlı tren, hızlı tren, ana hat ve bölgesel hat yolcu taşımacılığı yapabilecek.

İHALESİZ VERİLEBİLECEK

İhaleyle ya da doğrudan iktidar tarafından belirlenecek şirketler, trenleri işletip yolcuları para karşılığı taşıyacak. Ancak bu işi yapmaları karşılığında şirketin enerji, personel, bakım onarım, kiralama gibi tüm masrafları devlet tarafından karşılanıp üzerine de yüzde 10 ile yüzde 20 oranında kâr verilecek. Bu sayede ihaleyi alan şirketler hiçbir zarar riskiyle karşı karşıya kalmadan devasa paralar kazanabilecek. Üstelik iktidar isterse şirketi belirlemek için ihale bile açmadan dilediği firmaya ballı işi verebilecek.

Kamu Hizmeti Yükümlülüğü (KHY) ismi verilen yeni sistem, herhangi bir demiryolu tren işletmecisinin ticari şartlarda ilgi göstermeyeceği hatlarda uygulanacak. Yüksek hızlı tren, hızlı tren ya da ana hat ve bölgesel hat yolcu taşımacılığı yapılacak hatları belirleme konusunda Ulaştırma Bakanlığı çalışma yapacak, hatların açılıp açılmamasına Cumhurbaşkanı karar verecek. Elde edilecek bilet gelirinin işletme maliyeti ile şirkete verilecek yüzde 10 ile yüzde 20 oranındaki kârın toplamından düşük kalacağı anlaşılan hatlar bu kapsamda şirketlere verilecek. Devletin tren hatları üzerinde yolcu taşıyacak şirket tüm giderleri karşılanıp üzerine kâr alacağı için şartlar ne olursa olsun hiç zarar etmeyecek, tüm zararlar devletin üzerine yüklenecek.

Maaş, yakıt ve kira devletten

Trenle yolcu taşıma işini devlet kendisi yapsa sadece maliyetleri karşılayacakken, şirketlere yaptırması yüzünden üzerine kâr ödemek zorunda kalacak. Şirketler treni işletirken ortaya çıkacak enerji (motorin, elektrik), tren üstü personel, bakım, amortisman veya kiralama, altyapı kullanımı, biletleme ve genel yönetim maliyetlerinin tamamını devlet karşılayacak. Üstelik şirketler personele asgari ücretin 3 katına varan tutarlarda maaş ödeyebilecek ve bunu da devlet karşılayacak. (Sözcü)